Bijholte operatie FESS

Bijholte ontsteking
Een bijholte ontsteking kan ontstaan tijdens een verkoudheid.
Indien u pijn krijgt in uw voorhoofd of gezicht tijdens een verkoudheid is de kans groot dat een van deze bijholtes ontstoken zijn. Dit word ook wel sinusitis genoemd. Normaal gesproken horen vloeistoffen vanuit de holtes weg te kunnen vloeien. Indien er een blokkade optreed kunnen deze vloeistoffen niet weglopen. de holtes zijn dus gevuld met vocht vol bacteriën en die maken dat de weefsels in de holtes ontstoken raken.

Behandeling
Medicamenteuze behandeling van sinusitus bestaat veelal uit een antibiotica kuur. Dan worden de bacteriën doodgemaakt en hopelijk gaan de holtes vanzelf weer open, is de gedachte. Meestal helpt dit niet. Bij chronische sinusitis word er ook vaak een cortico steroïde neusspray voorgeschreven, zoals Flixonase. Bij mensen met bijholte problemen kan er ook een drukkend gevoel achter de ogen aanwezig zijn en hoofdpijn. De ontsteking hoeft niet altijd bacteriologisch actief te zijn; de holtes kunnen gewoon vaak vol zitten met vloeistoffen die moeilijk weggaan, met of zonder actieve ontsteking. De weefsels en slijmvliezen in de holtes kunnen zich verdikken. Hiervoor zou de Flixonase dan moeten helpen. Dit is een cortico-steroïde spray, waardoor het neusslijmvlies erg droog word en de gezondheid van de neus juist word aangetast, maar het is soms een manier om een operatie te voorkomen.
In ongezonde/ontstoken bijholtes ontstaan soms ook cystes of poliepen

Neus Bijholte Operatie FESS
Wanneer de ontstekingen niet afnemen ondanks langdurige medicamenteuze behandeling, word er soms een operatie voorgesteld; een neus bijholte operatie, die FESS word genoemd. FESS staat voor Functional Endoscopic Sinus Surgery. Deze word ook toegepast om poliepen of cystes te verwijderen.

Met een endoscoop (mini camera) word in de neus gekeken en worden de bijholtes schoongemaakt, waarbij eventuele blokkades worden doorgeprikt. De bijholtes worden heropend, waardoor opgehoopte vloeistoffen weer kunnen worden afgevoerd. Dit heet een infundibulotomie. Soms worden de kanaaltjes en de holtes ook verwijd en verruimd, waardoor in de toekomst minder snel blokkades en dus ontstekingen kunnen optreden. De naam voor deze procedure is ethmoidectomie. Soms gaat de bijholteontsteking ook gepaard met poliep vorming. Deze poliepen worden dan ook verwijderd. Hierbij word een groot deel van het slijmvlies in de desbetreffende holte verwijderd.

Uitvoering van de operatie
De operatie vind onder algehele narcose plaats. Er gaat een mini camera de neus in. Op een groot scherm ziet de arts de binnenkant van de neus en voert dan de operatie uit, terwijl hij op het scherm kijkt. De KNO chirurg kijkt alle holtes na en schraapt ze leeg met diverse instrumenten.

Chirurgische instrumenten
Dit kunnen handmatige gereedschappen zijn of bijvoorbeeld elektrisch aangedreven boortjes en freesjes.

De weefsels worden dunner gemaakt. Er word ook een soort scheerapparaat gebruikt, een soort schaafje. De naam van deze techniek is de shaving techniek. De weefsels waarmee de holtes bekleed zijn krijgen een behoorlijke opdonder. In het geval van poliepvorming worden de poliepen ook weggeknipt, gesneden en geschaafd. De slijmvliezen en weefsels zijn dus kaalgemaakt en de bijholtes hebben open wonden.

Na de operatie krijgt u neustampons in. Deze zijn heeeel lang en zitten diep in de neus. Dit zit erg onaangenaam na de operatie en vele patiënten vinden dit een van de ergste onderdelen van de operatie.

Risico's FESS operatie
De holtes liggen in de buurt van precaire en kwetsbare bot structuren, zoals de oogkassen en de schedelholte. Tijdens de operatie kan er door deze structuren heen worden geprikt. Er zit een heel dun wandje tussen de neus en het oog, waardoor er ook aan het oog schade kan ontstaan. Er kan achteraf een onopgemerkte bloeding optreden achter het oog. Dit is een acute noodsituatie die kan leiden tot blindheid. Wanneer u dubbel ziet na de operatie moet u zich direct melden bij uw arts of de eerste hulp.
Veelvoorkomende complicaties zijn ook hoofd en aangezichtspijn, wanneer de zenuwen geraakt worden tijdens de operatie.

Watch out...
Aan alle structuren in en rondom de bijholtes kan schade ontstaan, wanneer de arts uitschiet met een van de instrumenten. Door de trillingen van de instrumenten (er word geboord, gehakt en gezaagd met motorisch aangedreven kleine gereedschapjes) kunnen de kwetsbare botstructuren kapot trillen. Er kunnen bloedingen optreden, die gestelpt moeten worden, wat het vervolgen van de operatie bemoeilijkt. Het is ook mogelijk dat er per ongeluk een gaatje ontstaat tussen de neus en de schedelholte. Hierna kan er hersenvlies ontsteking optreden.

Als de zeefbeen holte word aangepakt kan er verlies van reuk optreden.
De risico's zijn: aantasten van gezichtsvermogen, hersenvlies ontsteking, verlies van reuk. In sommige gevallen worden tijdens de operatie (zonder overleg) ook de neusschelpen verkleind. Dit is vaak een nodeloze ingreep die kan leiden tot ENS, een levensverwoestende ademhalingsaandoening.

Het gaat wel eens mis
Zie rechts: een totaal verkeerd uitgevoerde bijholte operatie. Het doel was om een losgeschoten tandvulling uit de neusholte te verwijderen, iets wat helaas wel eens gebeurd. De vulling zat op de plek van de cirkel. De artsen besloten om ook maar even de kaakholtes te opereren, zonder overleg en dit is tevens totaal verkeerd gegaan.
De rode lijnen geven aan waar de botstructuur zich behoort te bevinden; die is dus WEG bij deze patiënt. De luchtstroom van de neusholte staat nu in directe verbinding met de kaakholte. Deze patiënt heeft vreselijke pijn in zijn kaakholtes en zijn neus met ademen. Dat komt omdat er nu lucht stroomt in de kaakholte, waar dit helemaal niet hoort. Tevens is het wandje van de oogkas gevaarlijk dun geworden, aangegeven door de rode pijl; en de middelste neusschelp is verwijderd. KNO artsen zeggen gewoon tegen hem; nee hoor, we kunnen niets zien aan uw kaakholtes en begrijpen niet waarom u klachten heeft. Wij kregen deze foto van hem, en hebben toestemming om hem hier te plaatsen.

Gratis neusschelpverkleining bij FESS
Tijdens een FESS operatie worden soms ook (zonder overleg) de neusschelpen verwijderd of verkleind. Wegens de toch al pittige wijze waarop het neusslijmvlies word schoongeschraapt tijdens de FESS, is de kans dat er na het verkleinen of verwijderen van de neusschelpen Empty Nose Syndrome verhoogd.. Wij kennen minstens 2 patiënten die ENS hebben gekregen na een FESS operatie. Dit is dus geen direct gevolg van de FESS operatie maar van de tevens uitgevoerde conchotomie of celon.

Drainage van de voorhoofdsholten
In sommige gevallen helpen medicijnen of een FESS operatie niet om de verstopte holtes te bestrijden. In deze gevallen word er een sneetje tussen de wenkbrauwen gemaakt en worden er buisjes vanuit de voorhoofdsholtes naar deze opening gemaakt. De buisjes blijven daar zitten. De holtes kunnen via dit buisje ook gespoeld worden. Na 1 week worden de buisjes verwijderd.

Nieuwe technieken: balloon sinus surgery
De chirurgische technieken vernieuwen zich gelukkig ook op bijholte gebied. In plaats van het wegschrapen van kostbaar neusslijmvlies, is er een nieuwe methode om de verbindingen en openingen in de neus en sinusholtes te verruimen: de ballon techniek. Hierbij word een ballonnetje in het verstopte kanaal aangebracht, deze word opgepompt op de plek van de verstopping. Daarna loopt de ballon leeg en wordt de bijholte gespoeld.

Veilig en verantwoord
Deze ballontechniek is ook toepasbaar om neusholtes op een non/invasieve manier te verruimen, septums recht te zetten en ruimte te maken in diverse andere plaatsen in de neus en bijholtes. Er word geen weefsel verwijderd, niet gesneden of geschraapt, het weefsel word alleen platgedrukt. Hierdoor blijven kostbare slijmvliescellen behouden en treden geen bloedingen op. Helaas word er in Nederland geen gebruik gemaakt van deze methode, want we zouden eens wel meegaan met de moderne tijd.
In Amerika is deze methode in sterke opkomst, wij hopen dat doktoren in Nederland zich hierin verdiepen en deze veilige methode ook gaan gebruiken.

Weergaven: 13009